Bilimsel Sınıflandırma
Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
Sınıf: Liliopsida
Takım: Zingiberales
Familya: Cannaceae
Cins: Canna sp.
1.1. Genel Özellikleri
Amerika’nın tropik ve subtropik bölgelerinde yerli olarak bulunur. Ülkemizde yaklaşık olarak 60 türü bulunmaktadır. Kaba yapısına rağmen duyarlı ya da yarı duyarlı ve tropik kuşağında bulunan otsu, yumrulu ( rizomlu ) bir bitkidir.
Fotoğraf 1.1:Canna bitkisi
Donlardan kolay etkilenir. Değişik görünüşte güzel büyük açık yeşil çiçeklidir. Haziran aylarından sonbahar kadar çiçekli kalır. Çiçekleri bir sap üzerinde çiçekçiklerin birleşmesinden meydana gelir. Yaklaşık 1 metre boy yapar. Parlak pembe, turuncu, kırmızı, sarı çiçek açar. Kırmızı – yeşil renkte ve geniş yaprakları vardır. Tohumları sert, yuvarlak ve siyah renklidir.
1.2. Üretimi
Tohum, çelik ve rizomların ayrılması ile üretilir. Tohumları tespih tanesi gibidir. Tohumlar sonbaharda toplanır. Tohumlar 1 – 2 mm törpülenerek kabuğu inceltilir. 4 – 5 gün sıcak suda bekletilir. Şubat ve mart ayında ekimi yapılır. Çimlenme gerçekleştikten sonra bitki 8 – 10 cm boya gelince şaşırtılır. Mayıs ayında da 3 – 4 yaprak olunca uygulanacak yere dikilir.
Çelikle üretimde ise, rizomlar şubat ayında kasalara yüzlek ekilir. Meydana gelen sürgünleri 6 – 8 cm boylandığında kökü ile birlikte anadan ayrılarak fincan saksılara şaşırtılır. Burada iyice pişkinleşen ve kuvvetlenen tespih çiçekleri havalar ısınınca dikim yerlerine alınır. Rizomları ayırarak üretim de ise, rizomların her parçasında 2 -3 göz kalacak şekilde ilkbahar ya da sonbaharda parçalanarak yapılır
1.3. Ekolojik İstekleri
Her çeşit toprakta rahatlıkla yetişebilmektedir. Ancak kumlu ve gübreli topraklardan daha çok hoşlanır. Soğukların başlamasıyla birlikte toprak üstü kısmı donar. Bozulan bu kısım kesilir. 2 – 3 hafta sonra sökümü yapılır. Dikim zamanına kadar korunaklı bir yerde saklanır. Bol güneş ve su sever.
1.4. Peyzajda Kullanımı
Park ve bahçelerde gruplar halinde veya kitlelerin etrafında, arasında kullanılır. Don tehlikesi atlatıldıktan sonra rizomları nisan – mayıs aylarında 40 – 50 cm aralıkla, 10 – 15 cm derinliğe dikilir.
1.5. Önemli Türleri
Canna hortensis
Amerika kökenlidir. Çok yıllıktır. Sera bitkisidir. Melez çeşitleri mevcuttur. 120 cm kadar boylanabilir. Haziran – eylül aylarında açan çiçekleri büyük olup renkleri kırmızı, pembe, sarı olabilir. Güneşli, bol ışıklı yerlerden hoşlanır. Kuru ve taze hafif kumlu topraklarda iyi gelişir. Soğuktan etkilendikleri için, rizomları ( yumruları ) kışı toprakta bir örtü altında geçirir.
Donlardan kolay etkilenir. Değişik görünüşte güzel büyük açık yeşil çiçeklidir. Haziran aylarından sonbahar kadar çiçekli kalır. Çiçekleri bir sap üzerinde çiçekçiklerin birleşmesinden meydana gelir. Yaklaşık 1 metre boy yapar. Parlak pembe, turuncu, kırmızı, sarı çiçek açar. Kırmızı – yeşil renkte ve geniş yaprakları vardır. Tohumları sert, yuvarlak ve siyah renklidir.
1.2. Üretimi
Tohum, çelik ve rizomların ayrılması ile üretilir. Tohumları tespih tanesi gibidir. Tohumlar sonbaharda toplanır. Tohumlar 1 – 2 mm törpülenerek kabuğu inceltilir. 4 – 5 gün sıcak suda bekletilir. Şubat ve mart ayında ekimi yapılır. Çimlenme gerçekleştikten sonra bitki 8 – 10 cm boya gelince şaşırtılır. Mayıs ayında da 3 – 4 yaprak olunca uygulanacak yere dikilir.
Çelikle üretimde ise, rizomlar şubat ayında kasalara yüzlek ekilir. Meydana gelen sürgünleri 6 – 8 cm boylandığında kökü ile birlikte anadan ayrılarak fincan saksılara şaşırtılır. Burada iyice pişkinleşen ve kuvvetlenen tespih çiçekleri havalar ısınınca dikim yerlerine alınır. Rizomları ayırarak üretim de ise, rizomların her parçasında 2 -3 göz kalacak şekilde ilkbahar ya da sonbaharda parçalanarak yapılır
1.3. Ekolojik İstekleri
Her çeşit toprakta rahatlıkla yetişebilmektedir. Ancak kumlu ve gübreli topraklardan daha çok hoşlanır. Soğukların başlamasıyla birlikte toprak üstü kısmı donar. Bozulan bu kısım kesilir. 2 – 3 hafta sonra sökümü yapılır. Dikim zamanına kadar korunaklı bir yerde saklanır. Bol güneş ve su sever.
1.4. Peyzajda Kullanımı
Park ve bahçelerde gruplar halinde veya kitlelerin etrafında, arasında kullanılır. Don tehlikesi atlatıldıktan sonra rizomları nisan – mayıs aylarında 40 – 50 cm aralıkla, 10 – 15 cm derinliğe dikilir.
1.5. Önemli Türleri
Canna hortensis
Amerika kökenlidir. Çok yıllıktır. Sera bitkisidir. Melez çeşitleri mevcuttur. 120 cm kadar boylanabilir. Haziran – eylül aylarında açan çiçekleri büyük olup renkleri kırmızı, pembe, sarı olabilir. Güneşli, bol ışıklı yerlerden hoşlanır. Kuru ve taze hafif kumlu topraklarda iyi gelişir. Soğuktan etkilendikleri için, rizomları ( yumruları ) kışı toprakta bir örtü altında geçirir.
.JPG)
2.JPG)
Fotoğraf 1.2. Canna hortensis
Ayrıca Canna bitkisinin başka türleri de bulunmaktadır. Bunlar çok bilinmemekle ve çok kullanılmamakla birlikte yine de bir fikir vermesi açısından aşağıda fotoğraflarına yer verilmiştir.
3.JPG)
3-2.JPG)
Fotoğraf 1.3: Canna indica ( Hint kanası ) ve Canna coccinea ( Kızıl kanna )
1.6. Karşılaşılan Önemli Hastalık ve Zararlılar
Çok karşılaşılan bir hastalık ve zararlısı yoktur.
Ayrıca Canna bitkisinin başka türleri de bulunmaktadır. Bunlar çok bilinmemekle ve çok kullanılmamakla birlikte yine de bir fikir vermesi açısından aşağıda fotoğraflarına yer verilmiştir.
3.JPG)
3-2.JPG)
Fotoğraf 1.3: Canna indica ( Hint kanası ) ve Canna coccinea ( Kızıl kanna )
1.6. Karşılaşılan Önemli Hastalık ve Zararlılar
Çok karşılaşılan bir hastalık ve zararlısı yoktur.
Kaynak :Megep